Na COVID-19 wordt de wereld nooit meer hetzelfde. Gezondheid staat vanaf nu op de eerste plaats. Maar hoe maak je van kantoren gezonde, productie veilige werkomgevingen? Vastgoedadviseur BNP Paribas Real Estate, designbureau MMEK en ontwikkelaar G&S Vastgoed bundelen hun kennis hierover in platform RE\DEFINE Real Estate. RE\DEFINE Real Estate is een closed user platform dat zich blijft ontwikkelen, waar iedereen uit kan putten en aan kan bijdragen
Het opzetten van RE\DEFINE Real Estate is begonnen met COVID-19, maar het virus vormde slechts de aanleiding.’ Dat zegt Alexander Ververgaert, COO van BNP Paribas Real Estate in Nederland. Samen met Martijn Meeske, oprichter van designbureau MMEK, stond hij aan de wieg van dit kennis-platform. Ververgaert: ‘Wellbeing maakt al langer onderdeel uit van ons kantoorgebruik maar COVID-19 dwingt ons de begrippen ‘gezond’ en ‘veilig’ kantoorhouden te herdefiniëren. Inmiddels hebben we gezien dat social distancing ook impact heeft op onze productiviteit.’ Meeske: ‘Social distancing is een goede eerste stap naar een gezond en veilig leefklimaat maar de gebouwtechniek dient hier ook in te worden meegenomen. Daarnaast wordt het welbevinden op kantoor ook bepaald door de mate waarin de gebruikerservaring wordt beïnvloed.’ Om daartoe zoveel mogelijk inzicht te krijgen, heeft MMEK wetenschappelijk onderzoek gedaan en is bovendien in overleg getreden met universiteiten. Meeske: ‘We hebben het dan niet alleen over virusexperts en medische vakgebieden, maar bijvoorbeeld ook over psychologie. We willen vragen als ‘wat doet groen met mensen?’ beantwoord zien. Het blijkt dat velen al met dit gezondsheidsthema bezig zijn, maar een bundeling van de kennis ontbreekt. Met RE\DEFINE Real Estate doen we dit wel en volgen we een meer holistische aanpak.’
Wereld na COVID-19
Voor BNP Paribas Real Estate, MMEK en G&S Vastgoed is duidelijk dat er een wereld vóór en een wereld na COVID-19 zal zijn. Jason Blackmore, Managing Director van G&S Vastgoed: ‘Een werknemer zal, nu hij met zijn neus op de feiten is gedrukt, ook na corona van zijn werkgever eisen dat zijn werkomgeving veilig is. Maar in veel kantoorgebouwen is dat nu niet het geval. Daarnaast ontbreekt in de bestaande kantoor omgevingen de mogelijkheid om op een productieve manier samen te werken. Toch is dat een les die COVID-19 ons heeft geleerd. Daar moeten we iets mee.’ G&S Vastgoed is dan ook launching customer van RE\DEFINE Real Estate waarbij de adviezen van het kennisplatform worden toegepast in de kantoren van Wonderwoods, de multifunctionele, groene torens die worden gerealiseerd bij het Centraal Station in Utrecht. ‘Toen RE\DEFINE Real Estate op ons pad kwam, waren de tekeningen van Wonderwoods eigenlijk klaar. We zijn dus weer teruggegaan naar de tekentafel om ze aan te passen,’ vertelt ontwikkelaar Mischa Moritz van G&S Vastgoed. ‘Daarbij hebben we bijvoorbeeld liften, routing en interfaces veranderd.’
Flexibiliteit
Maken dit soort aanpassingen gebouwen niet onbetaalbaar? Blackmore: ‘Ik denk dat kantoorgebruikers vanaf nu altijd voor het meest gezonde gebouw kiezen. Bedrijven die concurreren om het aantrekken van werknemers, zullen daarop dienen te anticiperen. Dat vergt inderdaad extra investeringen. Die extra investeringen zorgen er echter ook voor dat er meer mensen op minder vierkante meters kunnen werken waardoor er minder ruimte nodig is.’ Sicco Posthumus, CEO BNP Paribas Netherlands, voegt toe: ‘Een gebouw kan gemakkelijk 50 jaar staan. Maar de installaties die erin zitten, verouderen binnen 15 jaar waardoor het gebouw minder bruikbaar wordt en in waarde daalt. Als we de installatieruimtes flexibeler kunnen maken waardoor het gebouw veel langer bruikbaar is, dan zijn de initiële investeringen gemakkelijk terug te verdienen.’ Posthumus gaat verder: ‘Bovendien is een werknemer die zich prettig voelt, veel productiever. En dat is nu eenmaal de belangrijkste drijver voor de winst van een bedrijf.’
Beïnvloeden gedrag
Daarmee komt het verhaal weer terug bij het sleutelwoord van RE\DEFINE Real Estate, de gebruiker. Erik van Kuijk, mede-oprichter van MMEK, gaat hier dieper op in: ‘Iedere gebruiker is anders en zal ruimtes anders invullen omdat hij ze, mede afhankelijk van de (bedrijfs)cultuur, anders gebruikt. Dat betekent dat het design dus aanpasbaar per gebruiker moet zijn, flexibel. RE\DEFINE Real Estate is dus geen een vaststaand lijstje dat afgetikt wordt.’ Van Kuijk benadrukt: ‘Als we één ding hebben geleerd in deze COVID-19 crisis is het dat gedrag, dat voortvloeit uit onze cultuur, ontzettend moeilijk te veranderen is. Anderhalve meter afstand past gewoon niet bij ons. Maar wij weten dat als je het inbakt in een ruimtelijk ontwerp, het probleem van ‘verkeerd gebruik’ van een ruimte kan worden verminderd.